
ลักษณะทั่วไป
ตัวผู้ของทั้งสองชนิดย่อยมีหางยาวมากโดยเฉพาะคู่กลาง หนังหน้ากากสีแดงสด บนหัวมีขนหงอนเป็นพุ่มสีดำยาวโค้งไปด้านหลัง ลำตัวด้านล่างสีดำ แข้งและนิ้วเท้าสีแดงมีเดือยข้างละ 1 เดือย ไก่ฟ้าหลังขาวธรรมดาตัวผู้สีขนลำตัวด้านบนและขนหางมีสีขาวสลับลายสีดำ ส่วนไก่ฟ้าหลังขาวจันทบูรตัวผู้สีขนลำตัวด้านบนและหางจะมีสีเทาเข้มถึงดำสลับลายสีขาว สำหรับไก่ฟ้าหลังขาวธรรมดาตัวเมียมีใบหน้าสีแดง ลำตัวด้านบนสีน้ำตาล ด้านล่างสีเทาเข้มมีลายบั้งสีขาว ผิดกับตัวเมียของไก่ฟ้าหลังขาวจันทบูรลำตัวด้านล่างจะมีสีน้ำตาลอ่อนมีลายบั้งเล็กๆสีน้ำตาลจางๆ ตัวเมียทั้งสองชนิดย่อยมีขนหงอนสีน้ำตาลเข้มแต่ไม่ยาวเหมือนตัวผู้ แข้งและนิ้วเท้าสีแดงไม่มีเดือย
อุปนิสัยและอาหาร
อาศัยตามป่าดงดิบแล้งและป่าดงดิบเขาในระดับความสูง 750-2,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล มักพบอยู่เป็นคู่หรือเป็นฝูงเล็กๆ หากินตอนกลางวันและขึ้นคอนนอนตามกิ่งไม้หรือกิ่งไผ่ตอนกลางคืน อาหารที่กินได้แก่ พวกหนอนแมลงต่างๆ ไส้เดือนหรือสัตว์ขนาดเล็ก นอกจากนี้ยังกินพวกขุยไผ่ เมล็ดพืช ผลไม้สุกจำพวกลูกไทร เป็นต้น ซึ่งจะชอบกินพวกสัตว์มากกว่าเหมือนกับไก่ฟ้าพญาลอแต่ต่างกับไก่ป่าที่เลือกกินจำพวกเมล็ดพืชมากกว่า สำหรับในกรงเลี้ยงสามารถเลี้ยงด้วยอาหารสำเร็จรูปสำหรับไก่เนื้อหรือไก่ไข่ตามช่วงอายุต่างๆที่มีขายตามท้องตลาด โดยให้อย่างเดียวหรือผสมกับเมล็ดธัญพืชแล้วเสริมด้วยอาหารจำพวกหนอนเลี้ยงนก ปลวก รวมทั้งผัก ผลไม้และวิตามินสำหรับละลายในน้ำ ไก่ฟ้าหลังขาวธรรมดาเต็มวัยกินอาหารสำเร็จรูปเฉลี่ย 46.00 กรัม/ตัว/วัน ไก่ฟ้าหลังขาวจันทบูรกินอาหารผสมระหว่างอาหารสำเร็จรูปกับเมล็ดธัญพืชอัตราส่วน 1:1 ปริมาณ 43.17 กรัม/ตัว/วัน
การผสมพันธุ์
ไก่ฟ้าหลังขาวเป็นสัตว์ปีกชนิดที่ตัวผู้สามารถผสมพันธุ์กับตัวเมียหลายตัว (Polygamous) ในกรงเลี้ยงมีฤดูผสมพันธุ์และวางไข่อยู่ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์-มิถุนายน แต่ไข่ปลายฤดูมักมีอัตราการผสมติดต่ำ ในพื้นที่กรงขนาด 2.5 x 5 x 2 เมตร สามารถจับคู่ผสมพันธุ์ตัวผู้หนึ่งตัวต่อตัวเมียหนึ่งถึงห้าตัวได้ ในธรรมชาติตัวเมียจะทำรังตามพื้นดินหรือกอหญ้าเป็นแอ่งเล็กๆ มีใบพืชรองรัง วางไข่ 4-6 ฟอง ไข่มีสีขาวนวลไม่มีลาย แต่ในกรงเลี้ยงมักไข่ตามมุมกรงหรือที่เตรียมไว้ และหากเก็บไข่ไปฟักเองแม่ไก่จะวางไข่ทดแทนซึ่งไก่ฟ้าหลังขาวธรรมดาจะออกไข่ทดแทนได้มากกว่าไก่ฟ้าหลังขาวจันทบูร
ไก่ฟ้าหลังขาวธรรมดาวางไข่ได้ตั้งแต่ 1-4 ชุด เฉลี่ย 2.42 ชุด/แม่ วางไข่เฉลี่ย 13.52 ฟอง/แม่ มีวงจรไข่ (Cycle) และการวางไข่แต่ละฟองในแต่ละตับ (Clutch) ไม่คงที่โดยมีระยะห่างการวางไข่แต่ละฟองส่วนใหญ่ 1 วัน รองลงไปคือ 2 วัน ขนาดและรูปร่างไข่คล้ายไข่ของแม่ไก่พื้นเมืองแต่มีความหลากหลายของสีเปลือกไข่มากกว่าคือเปลือกไข่มีสีตั้งแต่สีขาวนวล สีน้ำตาลอ่อนจนถึงสีน้ำตาล ซึ่งพบว่าสีของเปลือกไข่ไม่มีผลต่ออัตราการฟักออกแต่อย่างใดไข่มีน้ำหนัก 45.96 กรัม กว้าง 39.63 ม.ม. ยาว 52.97 ม.ม. ดัชนีรูปร่างไข่ 74.82% ไข่สามารถนำไปให้แม่ไก่พื้นเมืองฟักหรือใช้ตู้ฟักไข่ไฟฟ้า โดยใช้เวลาฟักออกเป็นตัวประมาณ 25-26 วัน ลูกไก่แรกเกิดมีน้ำหนักเฉลี่ย 30.50 กรัม ลูกไก่ฟ้าหลังขาวเกิดใหม่เป็นพวกลูกอ่อนเดินได้ (Pre-cocial) เหมือนไก่ฟ้าชนิดอื่นๆ คือมีขนปกคลุมร่างกายเป็นขนอุย ลืมตาและเดินตามแม่ไปหาอาหารได้เกือบทันทีที่ออกจากไข่ และมีแนวโน้มว่าจะสามารถแยกเพศได้ตั้งแต่แรกเกิดโดยตัวผู้จะมีขอบหนังหน้ากากเด่นชัดกว่าตัวเมียทั้งนี้ต้องอาศัยความชำนาญและประสบการณ์ แต่จะแยกเพศได้แน่นอนเมื่อมีอายุประมาณ 5-6 สัปดาห์ ตัวเมียจะมีรูปร่างสีขนเหมือนตัวเต็มวัยเมื่ออายุประมาณหกเดือนส่วนตัวผู้ประมาณหนึ่งปีครึ่ง บางตัวผสมพันธุ์และวางไข่ได้เมื่ออายุ 1 ปี แต่ส่วนใหญ่จะอายุ 2 ปีขึ้นไป นอกจากนี้ยังพบว่าพ่อแม่พันธุ์ที่มีอายุระหว่าง 2-9 ปีให้ผลผลิตด้านอัตราการผลิตไข่ น้ำหนักไข่ อัตราการผสมติด อัตราการฟักออก ระยะฟักไข่และน้ำหนักแรกเกิดของลูกไก่ไม่แตกต่างกันทางสถิติ ส่วนฤดูผสมพันธุ์ของไก่ฟ้าหลังขาวจันทบูรจะอยู่ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนพฤษภาคม โดยวางไข่ตามมุมกรงหรือที่เตรียมไว้ให้ ไข่ไก่ฟ้าหลังขาวจันทบูรมีขนาดและรูปร่างคล้ายไข่ไก่ฟ้าหลังขาวธรรมดา แต่สีเปลือกไข่ส่วนใหญ่จะมีสีน้ำตาลอ่อนถึงสีน้ำตาล และบางฟองมีจุดกระสีขาวที่เปลือก ไข่มีน้ำหนัก 41.17 กรัม กว้าง 38.28 ม.ม. ยาว 51.36 ม.ม. ดัชนีรูปร่างไข่ 74.53% ขนาดไข่เฉลี่ย 37.66 x 51.38 มิลลิเมตร ไข่มีน้ำหนักเฉลี่ย 40.00 กรัม ใช้เวลาฟักประมาณ 24-25 วัน
|